Reisverslag Karel Doorman

​Reisverslag van smaldeel 5 met Hr.Ms.Karel Doorman
 
9 SEPTEMBER—9 NOVEMBER 1963
 
Den Helder — Moray Firth — Dornoch — Rotterdam — Invergordon --
Kopenhagen — Den Helder
 
Commandant: schout-bij-nacht L. E. H. Reeser
Hr. Ms. Karel Doorman (vlag), commandant: tot 19 september kapitein ter zee J. B. M. J. Maas, daarna kapitein ter zee J. van Dapperen
Hr. Ms. Overijssel, commandant: kapitein-luitenant ter zee A. van der Moer, tevens commandant divisie jagers 3
Hr. Ms, Holland, commandant: kapitein-luitenant ter zee J. A. Lawson
Hr. Ms. Drenthe, commandant: tot 4 november kapitein-luitenant ter zee H. H. van Weelde, daarna kapitein-luitenant ter zee H. A. Hes 
Hr. Ms. Zeehond, commandant: luitenant ter zee der Ie klasse J. H. van Rede
Geëmbarkeerd aan boord Hr. Ms. Karel Doorman:
squadron 4,  8  S-2A's,  commandant:  kapitein-luitenant ter zee  vlieger  E.  Kragt
squadron 8, 6 SH-34J's, commandant: luitenant ter zee vlieger der Ie klasse W. Duinker
Gestationeerd op Royal Naval Air Station Lossiemouth en onder operatieve leiding van de smaldeelcommandant:
squadron 860 (van 25 september tot 3 oktober), commandant: luitenant ter zee der 2e klasse oudste
categorie J. A. C. Hartogh
 
Op maandag 9 september 1963 vertrok ik op de Karel Doorman met smaldeel 5 in de voormiddag uit Den Helder voor een najaarsreis van 9 weken naar de Noordzee, de Atlantische oceaan en het Skagerrak voor oefe­ningen in smaldeelverband en deelneming aan de Navo-oefening Sharp Squall 7.
Wij waren vlaggeschip van dit Smaldeel en hielden op de dag van vertrek individuele vaaroefeningen en liepen op 10 september op de achtermiddag Rotterdam (Schiemond) binnen voor olie- en benzineladen.
11 september vroeg in de middag vertrokken we weer naar zee en embarkeerde (inhalen van de vliegtuigen en heli's) die dag 8 S-2A vliegtuigen van squadron 4 en 5 hefschroefvliegtuigen SH-34J van squadron 8.
Ik had die dag geluk dat ik uitkijk brug was, want vanuit die posite had je een prachtig zicht op het vliegdek. Ik kan je verzekeren dat het een genot was om die brullende motoren van de vliegtuigen aan te horen, temeer daar ik zoiets nog nooit heb gehoord en gezien. Dat stipje wat van achteren ons naderde of in een wijde boog zijn aanvliegroute maakte en steeds maar groter en groter werd om uiteindelijk op te dek landden (met behulp van een haak onder het vliegtuig moest hij een van de remkabels grijpen) was een genot om naar te kijken. Tijdens dit oplanden van de vliegtuigen hing altijd een helikopter naast het schip, die in geval van nood drenkelingen uit het water konden vissen, wat wel eens nodig kon zijn zo werd mij verteld.In latere periode's heb ik dat ook wel meegemaakt ! Greep zo'n  vliegtuig mis  moest hij vol gas doorvliegen en weer opstijgen.
Onder het houden van deklandingsoefeningen op 11 en 12 september in de Noordzee werd opgestoomd naar het oefengebied alwaar 13 september rendez-vous werd gemaakt met de andere schepen van het smaldeel.
Hr. Ms. Holland, zo hoorde ik kreeg evenwel na vertrek een warmloper en liep voor een, één etmaal durende, reparatie Den Helder weer binnen.
Op zondag 15 september lag ons smaldeel geankerd in Dornoch Firth, waarna de daarop volgende dagen wederom smaldeel oefeningen werden gehouden beoosten Schotland.
Op 18 september stoomde het smaldeel op de hondewacht (00.00 uur t/m 04.00 uur) van het oefengebied weg naar Rotterdam, ter opluistering van de feestelijkheden ter herdenking van het honderdjarig bestaan van de Nieuwe Waterweg.
Tijdens dit weekend kwam een meisje uit Dordrecht naar de Vlootdagen aan de Parkkade kijken opdat ze een knappe matroos kon zien waar ze eerder contact mee heeft gehad. Ik had die dag helaas de wacht, maar had geluk dat ik de sloepenwacht had, wat uiteraard te weeg bracht dat ik een rondje sloep moest gaan maken teneinde haar te spreken. De sloepen lagen gemeerd tussen steiger en schip, en uit het zich van de o.off van de wacht, dus kon een half uurtje keuvelen er wel vanaf. Het gevolg is dat ik er aan ben blijven plakken, kon haar niet meer uit mijn hoofd zetten en ben er nog steeds mee getrouwd.
In de vroege morgen van 19 september ankerde Hr. Ms. Karel Doorman onder de Nederlandse kust , onze commandant droeg het bevel over het vlaggeschip over aan kapitein ter zee J. van Dapperen. Ik heb in mijn marine tijd veel namen gekend van commandanten, en bij de meeste heb ik wel een bepaalde herinnering aan, maar Ktz van Dapperen heb ik geen klik bij.

In verband met de vlootdagen te Rotterdam van vrijdag 20 september tot en met zondag 22 september werd er deelgenomen door alle schepen van smaldeel 5 en de bij dat smaldeel gedurende die dagen gedetacheerde schepen Hr. Ms. Rotterdam, Hr. Ms. De Zeeuw en Hr. Ms. Zeeleeuw van smaldeel 1. De Britse marine werd vertegenwoordigd door HMS Tiger, de bevoor­radingstanker RFA Tidespring en de onderzeeboten HMS Oracle en HMS Totem.
Op vrijdag 20 september hadden we ouderdag aan boord van alle smaldeelschepen.
s'morgens op 23 september vertrokken wij weer naar zee met aan boord  ruim 150 gasten, die die dag vaar- en vliegdemonstraties bijwoonden. Het gezelschap, onder meer bestaande uit burgemeester, leden van de materieelraad, hoofdambte­naren van land- en luchtmacht en beroepskeuzeadviseurs, debarkeerde op de eerste platvoet die dag in de Europoort.
Eindelijk vertrokken we met het smaldeel naar het oefenterrein bij Devil's Hole, alwaar de volgende dag gezamenlijke oefeningen werden gehouden. Op de honde­wacht van 25 september werd opgestoomd naar het oefengebied bij Moray Firth, waar het squadron 860, bestaande uit Seahawks, van het Royal Naval Air Station Lossiemouth af deelnam aan de smaldeeloefeningen welke tot 3 oktober duurden.
Tijdens het weekeinde van 28 en 29 septem­ber lag het smaldeel in de Dornoch Firth voor anker, en was het uiteraard vissen geblazen. Een conservenblik, wat vis draad, een moer en een vishaakje voorzien van een stukje vlees uit de bottelarij deed wonderen, met gevolg dat ik de eerst volgende haven een hengeltje kocht.
Op 3 oktober meerden de schepen op aanwijzing van de loods nabij Invergordon op de boei.
In die weken die volgden werden veel oefeningen gehouden want als matroos op zo'n groot vliegdekschip hoefde ik me echt niet te vervelen en werd je hele dagen en nachten wel bezig gehouden.
Zeewacht lopen met volle werkzaamheden en tussentijds oefeningen gaan niet in de koude kleren zitten. Dat is vermoeiend !
Op 31 oktober ging het gehele smaldeel voor anker nabij Kaap Skagen voor onderhoud waarna we op de platvoet (1e platvoet van 16.00 uur t/m 18.00 uur en de 2e platvoet van 18.00 uur t/m 20.00 uur) 0pstoomde naar Kopenhagen voor een niet-officieel bezoek van l tot 4 november 1963.
Veel opvarenden brachten 's morgens tijdens een bustocht een bezoek aan een brouwerij, het oorlogsmuseum en het marinemuseum.
In mijn beleving ben ik niet mee geweest en bleef ik aan boord.
In het cafetaria speelden we die avond bingo en dronken een lekker glaasje bier ( of meer )
Bij de op zondagmorgen aan boord van Hr. Ms. Karel Doorman gehouden protes­tantse en rooms-katholieke smaldeelkerkdiensten waren de leden der Ne­derlandse vereniging uitgenodigd.
Tijdens de terugreis naar Nederland oefenden wij in het Skagerrak, en in de Noordzee. De divisie jagers hield schietoefeningen in het oefenter­rein van de Koninklijke marine nabij het lichtschip Texel. Op de achtermiddag van 7 november debarkeerde squadron 4 en keerde het naar het marinevliegkamp te Valkenburg terug.
Squadron 8 volgde op de voormiddag van 8 november, twee hefschroef-vliegtuigen achterlatend op het vlaggeschip om de nodige walcommunicatie te Den Helder te waarborgen.
We hadden aan boord ook een gevleugelde VLAM (Vliegende Vlootaalmoezenier) want hij werd terug naar Den Helder gevlogen in een vliegtuig.
De comman­dant der zeemacht in Nederland gebruikte het noenmaal bij de smaldeel­commandant, waarna hij het binnenlopen van het vlaggeschip door het Molengat naar het Marsdiep van de admiraalsbrug af gadesloeg. On­middellijk na het passeren van de binnendrempel verliet de commandant der zeemacht in Nederland het vlaggeschip, wederom per hefschroefvliegtuig. De beide heli's vlogen na de tussenlanding op de Harssens eveneens naar het marinevliegkamp te Valkenburg. Hr. Ms. Zeehond en de jagers waren inmiddels in de thuishaven Den Helder binnengelopen, toen ten­slotte omstreeks 13.45 uur het vlaggeschip als laatste schip van het smal­deel, onder ongunstige weersomstandigheden, windkracht 8 a 9 uit weste­lijke richting, de haven binnenliep om daarna met behulp van 4 sleepboten langs steiger 20 te meren.
 
                            *******************************